Στην αναπόσπαστη σχέση που συνδέει τον άνθρωπο με το περιβάλλον και στην αμοιβαία επίδραση του ενός πάνω στον άλλο, η διαφύλαξη της ποιότητας του περιβάλλοντος αποτελεί προϋπόθεση για την προστασία της ανθρώπινης υγείας.
H έκδοση του ΕΚΠΑΑ για το Περιβάλλον και Υγεία αναλύει τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής στην ανθρώπινη υγεία. Κύριοι συντελεστές είναι φορείς με μεγάλη σχετική εμπειρία, όπως το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό Αστεροσκοπείο. Σε αυτή τη κατεύθυνση η έκδοση παραθέτει επιστημονικά στοιχεία που καταδεικνύουν ότι η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα οδηγήσει σε χιλιάδες λιγότερους θανάτους κάθε χρόνο στη χώρα μας.
Οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στην υγεία των αναδυόμενων κινδύνων από την κλιματική αλλαγή πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως, καθώς πρόκειται να καταστούν ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει ο πληθυσμός τις επόμενες δεκαετίες.
Η αντιμετώπιση των θεμάτων που αφορούν την κλιματική αλλαγή και την ανθρώπινη υγεία ξεπερνά τα όρια και τις δυνατότητες ενός και μόνου φορέα, αντιθέτως προϋποθέτει διατομεακή, διεπιστημονική προσέγγιση, διασύνδεση και αλληλεπίδραση με τις υπηρεσίες περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής, προκειμένου να υπάρξει η απαραίτητη σύμπτυξη συνεργασιών προς εξοικονόμηση πόρων και μεγιστοποίηση της διάχυσης των βέλτιστων αποτελεσμάτων προστασίας του πληθυσμού. Στο πλαίσιο αυτό, το παρόν Έργο «Ενότητα Κλιματική Αλλαγή και Υγεία για την Έκθεση για την Κατάσταση Περιβάλλοντος στην Ελλάδα» σκοπεί να συνδράμει στην εξέταση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες (κατάσταση περιβάλλοντος) στην ανθρώπινη υγεία στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα του έργου θα συνεισφέρουν στο κοινοτικό Πρόγραμμα Κλιματικής Προσαρμογής «Adapt in GR» που έχει ξεκινήσει στη χώρα μας, και συντονίζεται από το Υ.Π.ΕΝ., ενώ προτείνεται να συμπεριληφθούν και σε ειδικό κεφάλαιο της Έκθεσης Κατάστασης Περιβάλλοντος της χώρας.
τη διασύνδεση εκπαιδευτικής και τεχνικής πλευράς της προστασίας του κλίματος και της εξοικονόμησης ενέργειας σε 10 σχολεία, τα οποία συμμετέχουν στο πρόγραμμα Σχολεία Ανοιχτά στην Εξοικονόμηση Ενέργειας και στην Προστασία του Περιβάλλοντος ώστε να δοθεί η ευκαιρία στα επιλεγμένα σχολεία του προγράμματος να εργαστούν για την ενεργειακή βελτιστοποίηση των σχολικών κτιρίων τους με την υποστήριξη τεχνικών εμπειρογνωμόνων.
την παράδοση ανάλυσης στις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων με βάση τα δεδομένα των επιλεγμένων σχολείων και προτάσεις για βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας και συνδυασμός μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας χαμηλού κόστους, συντήρησης ή επισκευής με μειωμένη διοικητική προσπάθεια μέσω της τυποποίησης και της ομαδοποίησης, η οποία μπορεί να πολλαπλασιαστεί σε άλλα σχολικά κτίρια.
Όσον αφορά τόσο τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής όσο και την
προσαρμογή σε αυτή, όπως αναφέρεται στον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ υπ’
αριθμ. 13 για Κλιματική Δράση (SDG 13 Climate Action), η Ελλάδα πληροί προς το
παρόν, τους διεθνείς κλιματικούς στόχους μείωσης των συνολικών εκπομπών αερίων
θερμοκηπίου για το 2020, ενώ έχει αναπτύξει το θεσμικό πλαίσιο για την
προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω της εθνικής στρατηγικής προσαρμογής που
έχει ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζεται με τον Νόμο 4414/2016 και στην παρούσα φάση
εκπονούνται με διαφορετικό βαθμό ωριμότητας τα Περιφερειακά Σχέδια για την
προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Η παρακολούθηση του ΣΒΑ 13 για την κλιματική αλλαγή, η συγγραφή
εκθέσεων επί της πορείας της χώρας και ο συνεχής συντονισμός των υπηρεσιών και
αξιολόγηση των δεδομένων που έχουν σχέση με τον ΣΒΑ 13 αλλά άπτονται και άλλων
ΣΒΑ όπως πχ ΣΒΑ 7 και δεδομένου ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ολοκληρώνει την παρούσα περίοδο το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα
(ΕΣΕΚ) για το 2030 και μετά, είναι σύνθετο έργο το οποίο συνδέεται με την
ενσωμάτωση των κλιματικών στόχων στον ολοκληρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό.
Επισημαίνεται ότι πρόσθετες υποχρεώσεις έχουν ανακύψει μετά την COP 24 όσον
αφορά την υιοθέτηση αποφάσεων εφαρμογής
της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή.
Στο πλαίσιο αυτό, απαιτείται η συνέχιση ενασχόλησης συμβούλου και
κατά το έτος 2019, με αντικείμενο τον συντονισμό -σε μηνιαία βάση- των διαφόρων
υπηρεσιών και συγκριτική θεώρηση των πεπραγμένων (συμπεριλαμβανομένης της
πορείας εκπόνησης των Περιφερειακών Σχεδίων για την Προσαρμογή στην Κλιματική
Αλλαγή) ώστε να τεκμηριώνεται -κατά το δυνατόν- η συγκροτημένη πορεία της χώρας
προς επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ για την κλιματική
αλλαγή.
Το έργο αποσκοπεί στην κάλυψη των εθνικών υποχρεώσεων σύμφωνα με τον κανονισμό της ΕΕ αριθ.2018/841 και ειδικότερα του άρθρου 8 για τη λογιστική καταγραφή διαχειριζόμενων δασικών εκτάσεων. Ειδικότερα, το αντικείμενο του έργου είναι:
Η συλλογή και επεξεργασία των απαραίτητων δεδομένων για τον υπολογισμό του επιπέδου αναφοράς των δασικών εκτάσεων για την περίοδο 2021 έως το 2025, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες και κατευθύνσεις,
Ο υπολογισμός του επιπέδου αναφοράς των δασικών εκτάσεων για την περίοδο 2021 έως το 2025,
Η σύνταξη του Εθνικού Σχεδίου Λογιστικής Καταγραφής Δασικών Εκτάσεων που περιέχει το επίπεδο αναφοράς δασικών εκτάσεων ενός κράτους μέλους σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2018/841 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου,
Η υποστήριξη του ΥΠΕΝ κατά την αξιολόγηση της παραπάνω έκθεσης από κλιμάκιο εμπειρογνωμόνων της Ε. Επιτροπής, καθώς και της τυχόν ανάγκης παρουσίας εξειδικευμένου προσωπικού σε σχετικές συναντήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και
Η σύνταξη τυχόν αναθεωρημένου επιπέδου αναφοράς δασικών εκτάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα της τεχνικής αξιολόγησης και τις τεχνικές συστάσεις που τυχόν γίνουν από Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το έργο “Boosting the implementation of adaptation policy across Greece”(Ενισχύοντας την εφαρμογή πολιτικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα) – LIFE-IP ADAPTInGR συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το LIFE-IP ADAPTInGR αποτελεί ένα ολοκληρωμένο έργο LIFE (LIFE Integrated Project) που εγκρίθηκε για την Ελλάδα με συνολικά 19 εταίρους και στόχο την υποστήριξη της εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ) και των Περιφερειακών Σχεδίων Προσαρμογής (ΠεΣΠΚΑ), με κατάλληλες δράσεις σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Περιλαμβάνει δράσεις υποστήριξης και δημιουργίας κατάλληλων υποδομών του ΥΠΕΝ, ο οποίος είναι και ο κεντρικός φορέας διαμόρφωσης και εφαρμογής της εθνικής πολιτικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, δράσεις οικοδόμησης δυναμικού για την ενίσχυση των Περιφερειών κατά την εφαρμογή και παρακολούθηση των ΠεΣΠΚΑ, υποστηρικτικές δράσεις για τη διαμόρφωση σχεδίων προσαρμογής από Δήμους της χώρας στο πλαίσιο του Συμφώνου των Δημάρχων, καθώς και έργα πιλοτικού χαρακτήρα σε επιλεγμένες Περιφέρειες και Δήμους, τα οποία θα αποτελέσουν καλά παραδείγματα και πρότυπα για εφαρμογή σε άλλες περιοχές της χώρας.
Συγκεκριμένα αποσκοπεί:
• στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού των αρχών που καλούνται να υλοποιήσουν δράσεις και πολιτικές προσαρμογής,
• στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού παρακολούθησης, αξιολόγησης και επικαιροποίησης των δράσεων και πολιτικών προσαρμογής,
• στην υλοποίηση πιλοτικών δράσεων σε τομείς προτεραιότητας για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στη διάχυση αυτών,
• στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών,
• στην κινητοποίηση συμπληρωματικών ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων και χρηματοδοτικών εργαλείων για την υλοποίηση των πολιτικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή,
• στη διάχυση καλών πρακτικών στην Ελλάδα, στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
• στην αξιολόγηση και αναθεώρηση της Εθνικής Στρατηγικής και των Περιφερειακών Σχεδίων για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, προετοιμάζοντας τον 2ο κύκλο εφαρμογής πολιτικών προσαρμογής
Το έργο έχει διάρκεια 8 έτη (Ιανουάριος 2019 – Δεκέμβριος 2026) με προϋπολογισμό 14,19 εκατ. € (58,73% χρηματοδότηση από ΕΕ). Ο προϋπολογισμός για το ΕΚΠΑΑ είναι 785.426 € (471.255€ χρηματοδότηση από ΕΕ).
Εταιρικό σχήμα:
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (συντονιστής έργου)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Πράσινο Ταμείο
Ένωση Περιφερειών Ελλάδος
Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος
Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης
Το ΕΚΠΑΑ συμμετέχει ως εταίρος στο πρόγραμμα με δράσεις που σχετίζονται τόσο στη διάχυση της πληροφορίας και της ενημέρωσης όλων των εμπλεκόμενων φορέων και του κοινού, όσο και της προώθησης του προγράμματος και της αξιολόγησης του περιβαλλοντικού αντίκτυπου/επιπτώσεων του έργου. Ειδικότερα, το ΕΚΠΑΑ έχει αναλάβει ως συντονιστής εταίρος τις δράσεις C7, E1.9, D4 και F2.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε στην ιστοσελίδα του έργου: www.adaptivegreece.gr
Στα πλαίσια της παγκόσμιας πρόκλησης
αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της απεξάρτησης από τα στερεά ορυκτά
καύσιμα, η περίπτωση της Δυτικής Μακεδονίας είναι περισσότερο από
χαρακτηριστική, δεδομένου ότι φιλοξενεί το 80% της εθνικής βιομηχανίας λιγνίτη,
ενώ το 40% περίπου της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας της περιφέρειας
προέρχεται από τις λιγνιτικές δραστηριότητες της ΔΕΗ ΑΕ (εξόρυξη και παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας).
Το αντικείμενο του έργου αφορά στην καταγραφή και στην ανάλυση
κρίσιμων κανονιστικών, τεχνικών και
οικονομικών παραμέτρων που αφορούν την Δυτική Μακεδονία και σε συνάρτηση με τις
σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες στον τομέα της ενέργειας θα οδηγούν σε
βιώσιμες δράσεις ανάπτυξης ενός νέου περιφερειακού παραγωγικού μοντέλου. Πιο
συγκεκριμένα, αφορά στη θεσμική και διαχειριστική προετοιμασία για την μετάβαση
της Δυτικής Μακεδονίας σε καθεστώς χαμηλής λιγνιτικής εξάρτησης, τις
τεχνολογικές απαιτήσεις και προοπτικές στην κατεύθυνση μετάβασής της σε
καθεστώς χαμηλής λιγνιτικής εξάρτησης, την ανάλυση της προοπτικής του
πρωτογενούς τομέα και της μεταποίησης στην κατεύθυνση διαφοροποίησης της
παραγωγικής βάσης και το σχέδιο στρατηγικής μετάβασής της σε καθεστώς χαμηλής
λιγνιτικής εξάρτησης.
Το έργο έχει αντικείμενο την εγκατάσταση μιας πρότυπης δάσωσης καθώς και πιστοποίησης των δεσμεύσεων διοξειδίου του άνθρακα που παράγονται από την εγκατάσταση και αύξηση των δέντρων. Ειδικότερα, σκοπός του έργου είναι η μελέτη, εκτίμηση και εγκατάσταση μιας πρότυπης δάσωσης η οποία δρα προσθετικά.
Το έργο περιλαμβάνει τη δάσωση έκτασης έως 0,7 έως 1 ha με ιθαγενή δασοπονικά είδη σε έκταση κοντά ή μέσα στον αστικό ιστό (συμπεριλαμβάνεται η μελέτη και το έργο) καθώς και την εκτίμηση των δεσμεύσεων άνθρακα από την έκταση για τα επόμενα 30 τουλάχιστον χρόνια σύμφωνα και με τα απαιτούμενα στην Ελληνική Νομοθεσία ή στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για το LULUCF και το IPCC (θα συμπεριλαμβάνεται στη μελέτη δάσωσης).
Το έργο έχει αντικείμενο τη δημιουργία ενός οδηγού για τη χρηματοδότηση, εκτέλεση και πιστοποίηση έργων δάσωσης για τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα. Έμφαση δίνεται στη δημιουργία οδηγιών πιστοποίησης των δεσμεύσεων διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και λοιπών οικοσυστημικών και κοινωνικοοικονομικών υπηρεσιών που παράγονται από τα έργα αυτά. Σημαντικό κομμάτι του έργου αποτελεί η αξιολόγηση της ανάγκης δημιουργίας κανονιστικής διάταξης για την πιστοποίηση έργων δάσωσης για τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, εφόσον κάτι τέτοιο δεν καλύπτεται από διαθέσιμα πρωτόκολλα.
την
εγκατάσταση λογισμικού εικονικού διακομιστή στου Κεντρικού Εξοπλισμό του
Υπουργείου Περιβάλλοντος κατάλληλης τεχνολογίας για να δεχτεί βάση δεδομένων
και λογισμικό διακομιστή σελίδων για το διαδίκτυο και ενδοδίκτυο.
τη
δημιουργία Βάσης Δεδομένων που θα καλύψει την τρέχουσα περίοδο 2013-2020. Η
βάση δεδομένων έχει όλα τα απαραίτητα πεδία για να αναπτυχθούν σε αυτήν οι
κατάλληλες εφαρμογές για τις ανάγκες του έργου.
την
Ενδοδικτυακή Εφαρμογή που παρέχει την
δυνατότητα, με την χρήση κατάλληλων «φίλτρων» δημιουργίας αξιόπιστων
πληροφοριών, σε άμεσο χρόνο, που υπό άλλες συνθήκες θα χρειαζόταν πολύωρη
δουλειά. Η Εφαρμογή παρέχει την
δυνατότητα στην υπηρεσία να καταχωρεί όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τους
φορείς εκμετάλλευσης σταθερών εγκαταστάσεων και αεροσκαφών που εμπίπτουν στις
διατάξεις της Οδηγίας 2003/871, καθώς και να μπορεί να εισάγει όλα τα
απαραίτητα αρχεία σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή.
τη διαδικτυακή Εφαρμογή, όπου μπορούνε οι πολίτες μέσα από την Ιστοσελίδα
του ΕΚΠΑΑ (ekpaa.ypeka.gr) να έχουν πρόσβαση σε χρήσιμα στοιχεία
